„Hermeneutyka w drodze” – relacja

9 maja 2024 r. w Krakowie odbyło się organizowane przez Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów w Stadnikach oraz Szkołę Biblijną „W Drodze do Emaus” sympozjum biblijne: „Hermeneutyka w drodze. «I zaczynając od Mojżesza poprzez wszystkich proroków wykładał im, co we wszystkich Pismach odnosiło się do Niego» (Łk 24,26-27)”.

Cieszymy się obecnością na tym wydarzeniu blisko 40 osób oraz słuchaczami radia Profeto, którzy dzięki transmisji radiowej mogli wziąć udział w sympozjum. Tych, którzy albo nie mogli być wtedy z nami, albo chcą jeszcze raz przypomnieć sobie naukową treść tego dnia, zapraszamy do poniższych relacji.

Słowo wprowadzenia ks. rektora Wyższego Seminarium Misyjnego Księży Sercanów w Stadnikach ks. dra Dariusza Salamona SCJ

Szanowni Państwo, Drodzy uczestnicy dzisiejszego sympozjum,

Co właściwie zapowiada Stary Testament o przyszłym Mesjaszu? Czy wierzący Żydzi przed narodzeniem Jezusa dzięki nieustannej lekturze Mojżesza, Pism i Proroków mieli jasny obraz Mesjasza, który miał nadejść? Jaka jest precyzja i jednoznaczność starotestamentalnych zapowiedzi? Czy można ich wypełnienie się w osobie Jezusa Chrystusa traktować jako koronny argument za prawdziwością Jezusa jako Mesjasza?

To jest tylko kilka pytań, którymi można nakreślić ramy tematyki naszego dzisiejszego sympozjum biblijnego pod hasłem „Hermeneutyka w drodze”. Hasło to nie jest przypadkowe. Nawiązujemy w nim przede wszystkim do znanego tekstu z Ewangelii wg św. Łukasza, który opowiada o tym, co wydarzyło się w drodze z Jerozolimy do Emaus „tego samego dnia”, czyli „w pierwszy dzień tygodnia”, jak rozpoczyna się 24 rozdział tejże Ewangelii.

To na tej drodze uczniowie opuszczający Jerozolimę po śmierci Jezusa spotkali Nieznajomego, który „zaczynając od Mojżesza poprzez wszystkich proroków wykładał im, co we wszystkich Pismach odnosiło się do Niego” czyli do Mesjasza. W ten sposób sam Jezus, który okazał się tym Nieznajomym, dokonał pierwszej popaschalnej hermeneutyki Starego Testamentu, czyli ukazania sensu i znaczenia zawartych w nim zapowiedzi mesjańskich.

Fascynujący jest przy tym sam obraz drogi, na której dokonuje się to wydarzenie, a właściwie proces wyjaśniania. Moglibyśmy powiedzieć, że jest to obraz Kościoła, który nieustannie znajduje się w drodze i na drodze, do coraz lepszego zrozumienia tego przesłania, które związane jest z osobą Jezusa Chrystusa, a właściwie, którym jest On sam. Jak pokazuje ten obraz – najważniejszą hermeneutyką jest ta, której dokonuje sam Jezus, zarówno przez swoje słowa, jak i przez swoje czyny.

Klasycznym tego przykładem jest chociażby scena z Ewangelii Łukasza, gdy Jezus odczytuje najpierw passus z proroka Izajasza „Duch Pański spoczywa na Mnie, ponieważ mnie namaścił i posłał mnie”, aby na końcu stwierdzić, że dziś spełniły się te słowa Pisma. Czy może być lepsze wyjaśnienie sensu Pism prorockich?

Tematyka biblijna podjęta w dzisiejszym sympozjum nie jest przypadkowa jeszcze z jednego powodu. Od stycznia powołaliśmy do życia przy naszym Wyższym Seminarium Misyjnym w Stadnikach Szkołę Biblijną „W Drodze do Emaus”. Zasadniczym celem tej Szkoły jest stworzenie jej uczniom warunków dla pogłębionego zrozumienia Pism tworzących Biblię, a właściwie zrozumienia, jaki obraz Jezusa z tych Pism się wyłania.

Można to wyjaśnić jeszcze jednym obrazem z Dziejów Apostolskich, który opisuje inną drogę, tym razem z Jerozolimy do Gazy. Na tej drodze Filip przyłączył się do Etiopa, dworzanina królewskiego, który akurat czytał proroka Izajasza. Dworzanin nie rozumiał co czyta, dopóki mu Filip nie wyjaśnił, że tekst dotyczy osoby Jezusa Chrystusa. A zatem – czy w drodze do Emaus, czy w Drodze do Gazy, do Krakowa czy Stadnik, pragniemy podejmować wysiłek słuchania tych, którzy lepiej rozumieją Pisma: najpierw samego Jezusa, nawet, jeśli czasem jest dla nas ukrytym nieznajomym, ale też biblijnego Filipa, który dla nas Sercanów może dziś przyjmować imię ks. Stanisława Hałasa SCJ, ks. Krzysztofa Napory SCJ, a dla szerszego grona – któregoś z profesorów Szkoły Biblijnej, czy obecnych tu prelegentów. Oczywiście w ten sposób nie robimy nic nowego, a jedynie wpisujemy się w tę drogę Kościoła, który od zarania karmi się Słowem i to Słowo rozważa razem z Maryją Matką Jezusa.

Tej refleksji chcemy się dziś oddać z pomocą naszych szanownych prelegentów, pośród których serdecznie witam panią dr Annę Wajdę (UPJPII, Kraków), ks. dra Andrzeja Demitrowa (UO, Opole), ks. dra Piotra Heroka (UO, Opole), pana dra Michała Klukowskiego (KUL, Lublin) i naszego współbrata ks. dra Krzysztofa Naporę SCJ (KUL, Lublin).

Witam wikariusza prowincjalnego ks. Witolda Janusia SCJ, wykładowców naszego seminarium w Stadnikach, kleryków z Wyższego Seminarium Duchownego z Przemyśla oraz Wyższego Seminarium Duchownego oo. Franciszkanów w Kalwarii Zebrzydowskiej wraz z wykładowcą panem dr. hab. Marcinem Majewskim. Witam uczniów Szkoły Biblijnej „W Drodze do Emaus”, naszych alumnów ze Stadnik, współbraci ze wspólnot krakowskich. Witam panią Dorotę Mazur z Biura Prasowego Polskiej Prowincji Księży Sercanów.

Oddaję teraz głos ks. dr. Adamowi Pastorczykowi SCJ, prefektowi naszego seminarium, który będzie animował dzisiejsze sympozjum.